W kręgach entuzjastów przyrody i aktywności na świeżym powietrzu, dwa pojęcia – bushcraft oraz survival – często pojawiają się obok siebie. Mimo iż mogą się wydawać wymienne, faktycznie definiują dwa odmienne sposoby radzenia sobie w środowisku naturalnym. Zrozumienie, czym się różnią, może nie tylko uatrakcyjnić nasze doświadczenia na łonie natury, ale również wesprzeć w skutecznym przygotowaniu do rozmaitych wypraw.
Czym jest bushcraft?
Bushcraft koncentruje się na wykorzystaniu wiedzy i umiejętności związanych z dziką przyrodą, aby żyć w harmonii z nią, wykorzystując zasoby naturalne. Praktykujący tę sztukę uczą się identyfikować rośliny jadalne, wznosić schronienia z dostępnych w naturze materiałów, zapalać ogień bez tradycyjnych środków zapłonu i wiele innych technik umożliwiających bezpieczne i komfortowe przebywanie na łonie natury. Bushcraft zachęca do minimalizowania swojego wpływu na otoczenie i propaguje długoterminowe oraz zrównoważone korzystanie z jej bogactw.
Czym jest survival?
Survival, czyli z angielskiego „przetrwanie”, skupia się na krytycznych umiejętnościach potrzebnych do przetrwania w ekstremalnych sytuacjach, gdy jesteśmy odcięci od udogodnień cywilizacyjnych, a nasze bezpieczeństwo bądź życie znajduje się w niebezpieczeństwie. Umiejętności survivalowe zawierają wiedzę z zakresu zdobycia wody pitnej, poszukiwania pożywienia, pierwszej pomocy, metod sygnalizacji potrzeby pomocy czy konstrukcję prowizorycznych schronień. Survival ma charakter bardziej zorientowany na działanie w sytuacji zagrożenia, z naciskiem na przetrwanie do momentu uzyskania pomocy lub dotarcia do bezpiecznego miejsca.
Główne rożnice
Różnicą podstawową między bushcraftem a survivalem tkwi w intencji i kontekście ich stosowania. Bushcraft jest wyborem świadomym, dokonywanym dla przyjemności i głębszego połączenia z naturą, podczas gdy survival jest skupia się na przygotowaniu na trudną sytuację narzuconą przez okoliczności takie jak nieszczęśliwe wypadki, katastrofy czy inne nieprzewidziane sytuacje awaryjne.
Intencja
Survival przybiera formę natychmiastowej reakcji na nieprzewidziane sytuacje, gdzie głównym celem jest powrót do bezpiecznej przystani. Jest to sztuka adaptacji do okoliczności, gdzie z minimalnym zestawem narzędzi, musimy stawić czoła niespodziewanym przeciwnościom.
Bushcraft to zaś głębokie nurkowanie w zasoby które oferuje nam przyroda, z długofalowym planem na czerpanie radości oraz nauki z każdego dnia spędzonego na jej łonie. Tu, wiedza i umiejętności rozwijane w spokoju i latami, z naciskiem na korzystanie z tego co oferuje nam natura, stopniowo ograniczając jednocześnie udogodnienia cywilizacyjne.
Narzędzia
Gdy mówimy o survivalu, na myśl przychodzą nam proste, ale skuteczne rozwiązania, zarówno improwizowane jak i gotowe. Przykładowo, filtry do wody budowane samodzielnie przez nas występują obok profesjonalnych filtrów wielorazowego użytku. W sytuacji survivalowej nie jest wstydem, a wręcz wskazane jest posiadać np. prosty zestaw sygnalizacyjny czy kompaktowe narzędzia wielofunkcyjne, które mogą uratować życie w krytycznych momentach. Uczymy się radzić sobie bez tych rzeczy, ale jednocześnie umiemy z nich korzystać, zawsze staramy się mieć je pod ręką.
Bushcraft z kolei ceni sobie proste narzędzia, które pozwalają na twórcze i zręczne korzystanie z otaczającej nas fauny i flory do rozwiązania problemów, nie gotowe rozwiązania. Noże, siekiery do rąbania drewna czy ręcznie wykonywane pułapki na ryby to tylko niektóre z narzędzi, które stanowią o sile bushcraftera.
Techniki
Survival wykorzystuje zarówno tradycyjne jak i nowoczesne techniki, aby szybko rozwiązać problemy związane z ochroną, wodą, pożywieniem i sygnalizacją. Stosuje się prostsze schronienia, szybkie metody pozyskiwania wody i pożywienia nastawione na realizację nadrzędnego celu – wyjście z sytuacji survivalowej w której nasze życie jest zagrożone, poprzez dotarcie do miejsca bezpiecznego lub dotrwanie do przybycia pomocy. Choć wiedza i umiejętności są podstawą, to wszelkie chwyty są dozwolone, wykorzystujemy wszystko co mamy pod ręką, często z użyciem gotowych zestawów przetrwania.
Bushcraft polega na zrozumieniu i wykorzystaniu naturalnych zasobów do tworzenia narzędzi, schronień, zdobywania pożywienia i wody od podstaw. Techniki są często bardziej złożone i wymagają większej wiedzy oraz umiejętności manualnych. To bardziej Robinson Cruzoe na jego wyspie, nastawiony na życie tam latami w odcięciu od cywilizacji niż rozbitek w środku głuszy chcący powrócić do domu.
Stosunek do natury
Survival często rysuje obraz natury jako scenę dla dramatu przetrwania, gdzie każdy element może stać się zarówno zagrożeniem, jak i ratunkiem. Podchodzi do świata naturalnego z gotowością do działania i szybkiej adaptacji, nadrzędnym celem jest wykorzystanie natury i jej zasobów aby przetrwać “jeszcze jeden dzień”.
Bushcraft, patrzy na naturę przez pryzmat współpracy i wzajemnego szacunku. Tutaj, natura nie jest przeciwnikiem, a partnerem, którego zasoby i tajemnice są czczone i z szacunkiem wykorzystywane, bez wiszącego nad głową miecza sytuacji survivalowej, ograniczonych zasobów i czasu.
Czy na szkoleniu survivalowym nauczę się bushcraftu?
W trakcie kursu survivalowego skupiasz się przede wszystkim na technikach przetrwania w trudnych warunkach, jednakże opanujesz również niektóre elementy bushcraftu. Techniki te często się pokrywają, gdyż zarówno survival, jak i bushcraft opierają się na wykorzystywaniu tego, co oferuje natura, po prostu inny jest cel i ich filozofia. Kursy survivalowe uczą, jak szybko reagować w sytuacjach zagrożenia, obejmując umiejętności takie jak tworzenie schronień, pozyskiwanie wody, zapalanie ognia, czy zdobywanie jedzenia, które również znajdują się w zakresie bushcraftu.
Wnioski
Mimo że bushcraft i survival mogą wydawać się bliskie sobie, reprezentują one dwie odmienne filozofie interakcji z przyrodą. Oba mogą dostarczać wspaniałych, pouczających doświadczeń, ucząc poszanowania dla natury, samowystarczalności i wytrzymałości. Posiadanie wiedzy na temat obu tych dziedzin może okazać się niezwykle cenne dla każdego, kto pragnie bezpiecznie i świadomie eksplorować dzikie obszary.
