Wiedza, jak zrobić szwedzką pochodnię, jest przydatna dla miłośników survivalu, biwakowania, kempingu oraz innych aktywności outdoorowych. W tym artykule opiszemy, jak zrobić szwedzką pochodnię, używając siekiery, piły łańcuchowej, a także podstawowego sprzętu survivalowego.
Co to jest szwedzka pochodnia?
Szwedzka pochodnia – nazywana także niekiedy (aczkolwiek rzadziej) kanadyjską świeczką – jest to wysoce wydajna technika lub też typ ogniska do gotowania.
Technika ta sięga swoją historią jeszcze do czasów Wikingów. Była wykorzystywana przez armię szwedzką podczas wojny trzydziestoletniej oraz w historii nowożytnej – przez drwali w lasach północy. Ten rodzaj ogniska wymaga tylko jednej kłody i może być wykonany, nawet gdy ziemia jest mokra lub pokryta śniegiem.
Zalety szwedzkiej pochodni:
Korzyści ze szwedzkiej pochodni są liczne, szczególnie jeśli chodzi o gotowanie. Poprzez efektywne ułożenie drewna, szwedzka pochodnia ogniowa wydziela kierunkowy płomień, który spala się od środka na zewnątrz. Szwedzka pochodnia zapewnia także płaską powierzchnię do gotowania. W zależności od rozmiaru kłody, ta powierzchnia może łatwo pomieścić czajnik, holenderski piec żeliwny lub patelnię żeliwną. Dobrze jest używać naczyń z nóżkami, aby umożliwić przepływ powietrza do ognia pod spodem.
Intensywny, użyteczny i kontrolowany płomień.
Ponieważ płomienie tradycyjnego ogniska survivalowego są trudne do kontrolowania i trzeba budować trójnóg lub inne typy stanowisk, lub poczekać, aż drewno spali się do żaru i dopiero na nim gotować i piec. Szwedzka pochodnia natomiast skupia spalanie ognia, i pozwala Ci gotować nad skoncentrowanym płomieniem, który się nie przemieszcza na boki.
Szwedzka pochodnia zachowuje ogień z dala od ziemi.
Nawet przy suchym drewnie może być trudno rozpalić tradycyjne ognisko survivalowe, gdy ziemia jest bardzo mokra lub pokryta śniegiem. Metoda szwedzkiej pochodni trzyma ogień w górze, zapobiegając mu zgaszeniu przez parującą wilgoć z ziemi.
Właściwości samonapędzające pochodni szwedzkiej.
W przeciwieństwie do większości ognisk survivalowych, które potrzebują ciągłej opieki, szwedzka pochodnia jest całkowicie samowystarczalna po właściwym zapaleniu. Gdy żar spala się na górze, opada do środka kłody, spalając ją od góry na dół. Powietrze jest ciągle wciągane przez szczeliny po bokach. To wszystko sprawia, że zachowuje się jak samowystarczalna kuchenka turystyczna, dopóki drewno się całkowicie nie wypali.
Jak zrobić szwedzką pochodnię?
Dobór drewna
Najważniejszą zasadą w budowie szwedzkiej pochodni jest użycie suchego drewna. Świeżo ścięte kłody są pełne wilgoci, co może sprawić, że będą bardzo trudne do spalenia. Nawet jeśli wykonasz wszystko prawidłowo, szwedzka pochodnia wykonana z mokrego drewna nie będzie działać. Szukaj więc jak najsuchszego drewna.
Metody budowy szwedzkiej pochodni
Istnieją różne metody tworzenia szwedzkiej pochodni, w zależności od dostępnych narzędzi. Poniżej przedstawiamy trzy opcje:
Wykonanie szwedzkiej pochodni mając zwykłą piłę ręczną, siekierę i kawałek drutu.
Znajdź lub wytnij odpowiednio dużą kłodę z płaskimi, równymi końcami po obu stronach. Z użyciem siekiery, rozłup kłodę na ćwiartki lub szóstki. Nie ma znaczenia, jeśli rozłupane części nie będą perfekcyjnie symetryczne. Złóż kłodę i zwiąż części razem, używając metalowego drutu.
Co, jeśli masz piłę mechaniczną?
Znajdź lub wytnij odpowiednio dużą kłodę z płaskimi, równymi końcami po obu stronach. Stojąc na końcu kłody, użyj piły łańcuchowej, aby wykonać nacięcia w drewnie. W zależności od szerokości kłody można to zrobić na ćwiartki lub szóstki. Nie przecinaj całkowicie. Pozostaw kilka centymetrów na dole, aby kłoda pozostała w całości. Dzięki temu nie rozpadnie się podczas spalania.
Co, jeśli nie masz ani piły ręcznej, ani mechanicznej, ani siekiery?
Jeżeli masz tylko nóż survivalowy, to niestety szwedzka pochodnia leży poza Twoim zasięgiem. Ale jeżeli masz w swoim zestawie survivalowym kawałek metalowego drutu (jak zawsze zalecamy) oraz ręczną piłę mechaniczną (co również zalecamy – taką jak na przykład ta: KLIK), to wtedy szwedzką pochodnię jak najbardziej możesz wykonać. Twój nóż survivalowy wówczas musi być w konstrukcji full tang i mieć szerokie plecy. Wtedy, ręczną piłą mechaniczną musisz wyciąć kawałek belki, następnie metodą batonowania rozbić ją na części, po czym te części złączyć drutem. Dokładnie tak jak w przypadku wariantu pierwszego. Co to jest technika batonowania? Zobacz tutaj: KLIK.
Protip dla zaawansowanych:
Zdrap krawędzie wewnętrzne drewna siekierką lub nożem. Łatwiej złapią one żar, gdy będzie opadał do środka kłody i przez to szwedzka pochodnia szybciej się rozpali. Nie musisz tego robić na całej kłodzie, wystarczy tylko około pierwsze 15-20cm od góry.
Jak “uruchomić” szwedzką pochodnię?
Zbierz materiał na rozpałkę (suche gałązki, żywica, kora brzozy itp.). Włóż ten materiał do środka kłody. Nie przepełniaj ani nie upychaj rozpałki wewnątrz kłody, ponieważ ograniczy to przepływ powietrza. Umieść podpałkę i niewielką ilość zwykłych patyków do ogniska na wierzchu kłody pośrodku. Po czym użyj dowolnego narzędzia, aby rozpałkę podpalić. Żar z tego małego ogniska na górze kłody powinien opaść do środka i podpalić resztę rozpałki. Po krótkiej pielęgnacji tego małego ogniseczka na górze kłoda właściwa się podpali i nasza szwedzka pochodnia “ruszy”.
Podsumowanie:
Technika szwedzkiej pochodni jest to bardziej technika bushcraftowa, a nie survivalowa. Jak opisaliśmy powyżej, jej efektywne wykonanie wymaga “ciężkiego sprzętu” leśnego. Istnieje możliwość wykonania jej bez niego, ale żeby to zrobić to nasz zestaw survivalowy EDC powinien zawierać obowiązkowo wyżej wymienione narzędzia. Musimy też znać technikę batonowania. Survivalowa czy nie, technika ta jest narzędziem, które warto mieć w swoim survivalowym arsenale. Lepiej ją znać i nie potrzebować niż potrzebować i nie znać.
Po więcej technik i porad zapraszamy do reszty naszego bloga oraz na nasze szkolenia survivalowe, kursy survivalowe oraz obozy survivalowe. Zapisać się możesz tutaj: https://survivorgroup.pl/szkolenia